چکیده با توجه به اينكه بررسي وضعيت اراضي كشاورزي و منابع طبيعي نيازمند زمان وهزينه زيادي مي باشد، استفاده از داده هاي سنجش از دور به دليل صرف هزينه و زمان كمتر، يكپارچه و وسيع بودن وتهيه پوشش هاي تكراري در مقايسه با ساير روش هاي گرد آوري اطلاعات مي تواند مورد توجه قرار گيرد. در اين مقاله ميزان موفقيت كاربرد تصاوير ماهواره اي مورد Georeferencing, Geometric correction, بررسي قرار مي گيرد. داده هاي ماهواره اي بعد از پردازشهاي لازم نظير در مورد وضعيت اراضي مورد استفاده قرار مي گيرند. شاخص هاي گياهي لازم نيز محاسبه مي گردد. Filtering, Streching با تجزيه وتحليل داده هاي ماهواره اي و بررسي رابطه آنها با داده هاي صحرايي مي توان به وضعيت پوشش اراضي، تغيير كاربري اراضي و در نهايت راهكارهايي براي مديريت بهتر اراضي پي برد. كلمات كليدي: سيستم اطلاعات جغرافيايي، سنجش از دور، كشاورزي ومنابع طبيعي
مقدمه در سالهاي اخير، استفاده از سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافيايي در مطالعات كشاورزي و منابع طبيعي وتهيه نقشه هاي موضوعي گسترش فراواني پيدا كرده است . ، بررسي تغييرات مداوم اراض ي در طول زمان ومطالعه مكانهاي زيركشت وداراي پوشش در كشاورزي و مراتع در منابع طبيعي مي تواند كارشناسان را در مديريت بهينه اين اراضي كمك شاياني نمايد. امروزه اهميت اطلاعات اكولوژيكي زمين براي توسعه ومديريت اكوسيستمها توسط كشورهاي توسعه يافته بطور كامل نقش GIS مشخص شده واز آن در سطح وسيع براي مديريت منابع طبيعي استفاده مي كنند . تكنولوژي سنجش از دور و مهمي در دستيابي به اطلاعات بهنگام، پردازش، آناليز وتصميم گيريهاي مديريتي منابع طبيعي دارند (پيكاپ وهمكاران،
با وجود پيشرفتهاي صنعتي و تکنولوژيکي دوران معاصر هنوز يکي از عوامل مخرب و تهديد کنندة دستاوردهاي بشر، سوانح طبيعي بوده و وقوع سوانح طبيعي اخير، به اثبات رسانده که توسعة پايدار، حتي در پيشرفتهترين کشورهاي جهان به وقوع نخواهد پيوست مگر آنکه علوم و فنون مرتبط با زمين وارد عمل شده و آگاهي و دانش مورد نياز را در اختيار جوامع قرار دهند. در مجموعة علوم مرتبط با زمين، مهندسي نقشهبرداري به عنوان علم مطالعة هندسه و فيزيک زمين و تغييرات آن يکي از موثرترين و مرتبطترين شاخههاي علمي مرتبط با سوانح طبيعي محسوب گرديده و بدين لحاظ در سطح جهان، خصوصا کشورهاي پيشرفته توجة خاصي به بکارگيري اين علم در جهت کاهش سوانح طبيعي بوجود آمده است.در ايران نيز، با توجه به خسارات مالي و جاني حاصل از سوانح طبيعي گروه مهندسي نقشهبرداري دانشگاه تهران وظيفة خود دانسته که همچون ساير کشورهاي جهان در صدد بکارگيري هرچه بيشتر اين علم در جامعه برآمده و بدينسان بتواند گامي در جهت کاهش سوانح طبيعي و به طبع آن حفظ زير ساختارهاي جامعه برداشته، و امکان حصول توسعة پايدار را فراهم آورد.
طبيعت اطراف ما داراي خصوصيات و زبان خاص خود بوده که عدم آگاهي از آن ميتواند موجب بروز سوانح طبيعي گردد. به عنوان مثال باران و بارندگي يکي از پديدههاي معمول طبيعت است. اما همين پديدة طبيعي و مورد نياز حيات بر روي زمين در صورت عدم آمادگي در مقابل آن ميتواند منجر به سانحه ضرر مالي و حتي مرگ و مير گردد. به عنوان يک مثال ساده اگر در يک روز باراني بدون چتر و لباس مناسب در معرض باران قرار گيريم، ممکن است بارندگي و خيس شدن موجب مريضي و حتي مرگ گردد. با توجه به تکرار و کثرت مواجه با اين پديده بشر به آن خو گرفته و لحاظ نحوة زندگي مسالمتآميز با اين پديده را آموخته است. به همين صورت در منطقة جغرافيائي ايران به سبب فعاليتهاي تکتونيکي، ايران جزء کشورهاي داراي کوههاي جوان بوده بطوريکه هنوز شاهد کوهزائي در منطقة زاگرس و البرز هستيم. اين کوهزائي بر اثر فشار پليتهاي تکتونيکي صورت گرفته که با شکستهاي ناگهاني پوسته و زلزله، به سبب آزاد شدن ناگهاني انرژي ذخيره شده در پوسته در طي ساليان متمادي است. بنابر اين، در چنين منطقة جغرافيائي لازم است وقوع زلزله را جزئي از طبيعت دانسته و در همه جا و هر زمان آمادة وقوع آن بود. يکي از شاخههاي مهندسي نقشهبرداري، ژئودزي بوده که امکان اندازهگيري تغيير شکل زمين را ميسر ساخته که در صورت افزودن اطلاعات در خصوص مقاومت پوسته ميتواند ابزاري قدرتمند در جهت پيشنشانگري زلزله باشد. بدين خاطر ژئودزي و ژئوديناميک جزء بهترين پيشنشانگرهاي زلزله شناخته شدهاند. به علاوه ژئودزي ميتواند از مشاهدات ثقلي جهت تعيين محل گسلها و مرز لايههاي ناپيوستگي در درون زمين استفاده نمايد، که از نظر مهندسي و ساخت و ساز حائز اهميت بالائي است. به علاوه اين علم در بخش دريائي خود (ژئودزي دريائي) ميتواند با اطلاعات از ميزان تغييرات آب، موجب جلوگيري از خسارات ناشي از سونامي، بالا آمدنسطح آب گردد. ژئودزي تنها يکي از گرايشهاي رشتة نقشهبرداري است. يکي ديگر از گرايشهاي نقشهبرداري سنجش از دور است که با به خدمت گرفتن تکنيک ماهوارهاي ميتواند وقوع و يا گسترش خشکسالي، آتشسوزي، سيل و طوفانهاي دريائي را از روزها و هفتهها قبل مشخص ساخته و با اطلاع رساني از نحوة گسترش و پيشرفت اين پديدهها موجبات آمادگي در برابر سانحة طبيعي را فراهم آورد. به علاوه رشتة مهندسي نقشهبرداري داراي گرايش فتوگرامتري بوده که علم اندازهگيري هندسي بدون لمس محسوب گرديده و بدين لحاظ نقش موثر و غير قابل جايگزيني و انکاري را در مستند سازي خسارات ناشي از سوانح طبيعي ايفا مينمايد. و بالاخره رشته مهندسي نقشهبرداري داراي گرايش سيستمهاي اطلاعات مکاني (GIS) بوده که بستر ذخيرة اطلاعات هندسي به منظور افزودن اطلاعات موضوعي مرتبط با زمين در جهت بهينهيابي و مديريت است. توانائيهاي ياد شده نقش و مسئوليت ويژهاي را متوجه رشتة مهندسي نقشهبرداري در خدمت به جامعه خصوصا کاهش خسارات سوانح طبيعي ميسازد.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
